GST ਚੋਰੀ ਵਿਰੁੱਧ 539 ਜਾਅਲੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦਾ ਹੋਇਆ ਪਰਦਾਫ਼ਾਸ਼

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਜੀ.ਐੱਸ.ਟੀ. ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ (ਡੀ.ਜੀ.ਜੀ.ਆਈ.) ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ ਨੇ GST ਚੋਰੀ ਵਿਰੁੱਧ ਵੱਡੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਇਕ ਵੱਡੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੇ ਇਨਪੁਟ ਟੈਕਸ ਕ੍ਰੈਡਿਟ (ITC) ਰੈਕੇਟ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ 539 ਜਾਅਲੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਦਿਆਂ 1,124.66 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਆਈ.ਟੀ.ਸੀ. ਕਲੇਮ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਹੁਣ ਤਕ ਇਕ ਮੁੱਖ ਆਪ੍ਰੇਟਿਵ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਫੋਰੈਂਸਿਕ ਜਾਂਚ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ, ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਜਾਅਲੀ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਪੈਨ ਕਾਰਡ, ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਜਾਅਲੀ ਫ਼ਰਮਾਂ ਦੇ ਜੀ.ਐੱਸ.ਟੀ. ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਫਰਜ਼ੀ ਫਰਮਾਂ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਦੇ ਚਲਾਨ ਆਦਿ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜਾਂਚਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲਾ ITC ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਆਖਰਕਾਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਧਾਤ/ਲੋਹੇ ਅਤੇ ਸਟੀਲ ਸੈਕਟਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਗਏ 814.61 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਆਈ.ਟੀ.ਸੀ. ਨੂੰ ਪਾਸ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ, ਵਰਤੋਂ ਵਿਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਅਗਾਊਂ ਕਾਰਵਾਈ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਹੈ। 

ਡੀਜੀਜੀਆਈ ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ ਜ਼ੋਨਲ ਯੂਨਿਟ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਦੇ ਵਪਾਰ ਵਿਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਇਕ ਢੰਗ ਦਾ ਵੀ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਅੰਡਰਲਾਇੰਗ ਇਨਵੌਇਸ ਜਾਂ ਆਨਲਾਈਨ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗੈਰ-ਰਜਿਸਟਰਡ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਗ੍ਰੇ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ ਖਰੀਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਬੇਈਮਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨਾਂ ਨੂੰ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਲ ITC ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਅੱਗੇ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਵਿਅਕਤੀ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ITC ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜਾਅਲੀ ਫਰਮਾਂ ਦਾ ਇਕ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ITC ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਪਣੀ GST ਦੇਣਦਾਰੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨਿਪਟਾਉਣ ਲਈ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਹੁਣ ਤਕ, ਇਕ ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ 19 ਜਾਅਲੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਇਕ ਨੈਟਵਰਕ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ 97.44 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ GST ਚੋਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ 18.35 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਵੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇਕ ਤਾਜ਼ਾ ਘਟਨਾ ਵਿਚ ਧੋਖਾਧੜੀ ਨਾਲ 9.58 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਆਈ.ਟੀ.ਸੀ. ਕਲੇਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 ਵਿਚ, ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ ਜ਼ੋਨਲ ਯੂਨਿਟ ਨੇ 1,198 ਜਾਅਲੀ ਜੀ.ਐੱਸ.ਟੀ. ਨੰਬਰਾਂ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ 2762.30 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੀ ਆਈ.ਟੀ.ਸੀ. ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਤਕਰੀਬਨ 900 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਮਾਲੀਏ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਕੁੱਲ੍ਹ 6 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।