ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਹਿਲਾ ਪਾਇਲਟ ਭਾਰਤ ‘ਚ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ – ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਹਿਲਾ ਪਾਇਲਟਾਂ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਕ ਨਵਾਂ ਮੁਕਾਮ ਸਿਰਜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਏਅਰਲਾਈਨ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਨੁਪਾਤ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾੜਦੇ ਹੋਏ ਸਮੁੱਚੇ ਮਹਿਲਾ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦਾ 15 ਫ਼ੀਸਦੀ ਬਣਦਾ ਹੈ।

ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਕਮਾਨ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਆਉਣ ਨਾਲ, ਅਕਾਸਾ ਏਅਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਅਤੇ ਜੈੱਟ ਏਅਰਵੇਜ਼ ਦੇ ਪੁਨਰ ਗਠਨ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਉਦਯੋਗ ਨਵੀਂਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਮਹਾਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੁਬਾਰਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਡਾਣਾਂ ਦੀ ਬਾਰੰਬਾਰਤਾ ਪੂਰਵ-ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ‘ਤੇ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਹੈ।

ਇਹਨਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਯੋਗ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਪਾਇਲਟ ਸੰਖਿਆ ਦਾ 15% ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਕਸਤ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੰਖਿਆ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।

distant Ireland  9.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਹਿਲਾ ਪਾਇਲਟਾਂ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ। ਦੋ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਿਣਤੀ ਹੋਰ ਵਧੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ ਅਨੁਪਾਤ ਛੋਟੀਆਂ ਖੇਤਰੀ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ (13.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ) ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਤੇ ਕਾਰਗੋ ਕੈਰੀਅਰਾਂ (8.5%) ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ।

ਸਾਲ 2013 ਵਿੱਚ, ਕੈਪਟਨ ਜ਼ੋਇਆ ਅਗਰਵਾਲ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਤੋਂ ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਤੱਕ ਇੱਕ ਬੋਇੰਗ-777 ਵਿਚ ਨਾਨ-ਸਟਾਪ  ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤ ਬਣੀ। ਸਾਲ 2004 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਉਹ ਇਸ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।

ਆਇਰਲੈਂਡ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਹੈ, ਦੱਖਣੀ ਅਫਰੀਕਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜੋ ਕਿ 9.8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਹਿਲਾ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ 6.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਨੁਪਾਤ ਨਾਲ ਚੌਥੇ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਹੈ। ਜਰਮਨੀ 6.9 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਨਾਲ ਪੰਜਵੇਂ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਸਿਰਫ 5.4 ਅਤੇ 4.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਹਿਲਾ ਫਲਾਈਟ ਅਫਸਰ ਹਨ।

ਨਾਗਰਿਕ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਪਾਇਲਟ ਲਾਇਸੈਂਸ ਨੂੰ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸਰਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਕੋਵਿਡ-19 ਦੌਰਾਨ ਵਧ ਰਹੇ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਰੱਕੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਸਰਕਾਰ 220 ਨਵੇਂ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਢਾਂਚਾਗਤ ਲਿੰਗ ਅਸੰਤੁਲਨ ਹੈ, ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਡੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ (22%) ਦੇ ਕਾਰਨ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਮੰਗ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ ਮੇਲ-ਮਿਲਾਪ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਮਹਿਲਾ ਏਅਰਲਾਈਨ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਕਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ, ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸਥਾਨ ਬਦਲਣਾ, ਅਤੇ ਤਨਖਾਹ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ ਅਸਮਾਨਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਕੂਲ, ਬੰਬੇ ਫਲਾਇੰਗ ਕਲੱਬ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦਾ ਅਨੁਪਾਤ 10% ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 25% ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।