ਝੋਨੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਹੁਣ 45 ਡਿਗਰੀ ਤਾਪਮਾਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪੈਦਾ

20 ਤੋਂ 28 ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਉਪਰ ਤਾਪਮਾਨ ‘ਤੇ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣ ਵਾਲੀ ਝੋਨੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਹੁਣ 40 ਤੋਂ 45 ਡਿਗਰੀ ਤਾਪਮਾਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕੇਗੀ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਨੂੰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਪਲਾਂਟ ਜੀਨੋਮ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਡਾ: ਮਨੋਜ ਪ੍ਰਸਾਦ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਲਈ ਹੀਟ ਸ਼ੋਕ ਜੀਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਾਜਰੇ (ਮੋਟੇ ਅਨਾਜ) ਤੋਂ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਟਰਾਂਸਜੈਨਿਕ ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਦੀ ਉਡੀਕ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਏਰੀਆ ਵਿੱਚ ਉਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੰਗਨੀ ਜਾਂ ਟਾਂਗੂਨ (ਸੇਤੀਰੀਆ ਇਟਾਲਿਕਾ) ਦੇ ਹੀਟ ਸ਼ੋਕ ਜੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਬਾਜਰੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਨਸਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 

ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਅਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵੀ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ 30 ਤੋਂ 45 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਿੱਚ 25 ਤੋਂ 40 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਦੀ ਕਮੀ ਆਵੇਗੀ। ਸ਼ੁੱਧ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਤਹਿਤ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਵਧਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਸਕਣ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਬਾਜਰੇ ਦੀ ਬਹੁਤ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਝੋਨਾ, ਕਣਕ ਅਤੇ ਮੱਕੀ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਮੌਸਮ ਦਾ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਵੀ ਉਹ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਪਰ ਬਾਜਰੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਖੋਜ- 45 ਡਿਗਰੀ ਤਾਪਮਾਨ ‘ਤੇ ਆਮ ਕਿਸਮਾਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਖਤਮ, ਸਿਰਫ਼ ਆਈ.ਆਰ-64 ਨੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦਿੱਤਾ 

ਕੰਟਰੋਲ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਤਿੰਨ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਟਰਾਇਲ 

ਡਾ: ਪ੍ਰਸਾਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੰਗਨੀ ਨੂੰ ਸਟੱਡੀ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਵੀ ਕਾਫੀ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਤਾਪ ਸ਼ੋਕ ਜੀਨ ਵਾਲੀ ਕਿਸਮ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਆਮ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਫਸਲ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਹ 45 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤਾਪਮਾਨ ‘ਤੇ ਆਮ ਕਿਸਮ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਪਰ ਆਈ.ਆਰ-64 ਨੇ 30 ਫੀਸਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਸੰਬੰਧਤ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਫਸਲ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਦਾ ਟ੍ਰਾਇਲ ਕੰਟਰੋਲ ਖੇਤਰ ‘ਚ 3 ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।